म्युचुअल फंड

म्युचुअल फंड म्हणजे सहसा तज्ञ मंडळीकडून सांभाळल्या जाणाऱ्या अशा पैशांचा स्त्रोत जो की, एखाद्या गुंतवणूकदारांच्या समूहाकडून आलेला असतो. म्युचुअल फंडाचे प्रबंधक पुष्कळ गुंतवणूकदारांकडून पैसे गोळा करतात व तो विविध रोख्यांमधे जसे की, शेअर, रोखे बंध किंवा बाजारातील अन्य विकाल्पांमधे अथवा या सर्वांच्या मिश्र योजनेत गुंतवतात. यात फंडांचे गुंतवणुक उदिष्ट ठरलेले असते. संयुक्तरीत्या म्युचुअल फंडाकडून जो पैसा सांभाळला जातो त्यास सहसा खाते (पोर्टफ़ोलिओ) असे संबोधतात. प्रत्येक युनिटमध्ये गुंतवणूकदारांची समान मालकी असतेच, शिवाय जे उत्पन्न ही संपूर्ण रक्कम तयार करते त्यातही असते. म्युचुअल फंडांची त्यांच्या रचनेनुसार विभागणी होते. खुल्या योजना नेहमीच युनिटची विक्री व खरेदी करीत असतात. जेव्हा फंड विकतात तेव्हा गुंतवणूकदार खरेदी करतात आणि जेव्हा गुंतवणूकदार पैसा काढतात, तेव्हा हे फंड पुन्हा युनिटची खरेदी करतात. खरेदी किंवा पैसे काढणे हे सर्व एकूण मालमत्तेच्या किमतीवर आधारीत असते.

म्युचुअल फंड में कैसे इन्वेस्ट करें?

इसे सुनेंरोकेंअगर आपको खुद अपने निवेश करना पसंद है, तो आप बेशक फंड की वेबसाइट या किसी ऑनलाइन प्लेटफ़ॉर्म के माध्यम से ऑनलाइन निवेश कर सकते हैं। लेकिन अगर आप सलाह लेना चाहते हैं या आपको निवेश करने में मदद की ज़रूरत है, तो आप किसी प्रतिनिधि के माध्यम से निवेश कर सकते हैं, जैसे डिस्ट्रिब्यूटर, निवेश सलाहकार या बैंक आदि।

इक्विटी म्यूचुअल फंड: मुख्य रूप से इक्विटी और इक्विटी से संबंधित इंस्ट्रूमेंट में निवेश (विविधतापूर्ण) फ़्लोटिंग रेट शॉर्ट टर्म फंड: डेट सिक्योरिटीज, मनी मार्केट इंस्ट्रूमेंट्स और फ्लोटिंग रेट इंस्ट्रूमेंट्स में तीन महीने से 2 साल तक की परिपक्वता अवधि के लिए निवेश

रेट शॉर्ट टर्म फंड में निवेश कैसे करें?

फ़्लोटिंग रेट शॉर्ट टर्म फंड: डेट सिक्योरिटीज, मनी मार्केट इंस्ट्रूमेंट्स और फ्लोटिंग रेट इंस्ट्रूमेंट्स में तीन महीने से 2 साल तक की परिपक्वता अवधि के लिए निवेश मैं म्यूचुअल फंड में निवेश कैसे करूं और उसकी प्रक्रिया क्या है?

म्युचुअल फंडाची ठळक वैशिष्ठे :

• तज्ञांकडून व्यवस्थापन- पैसा हा नेहमी म्युचुअल फंड त्या फंडाच्या प्रबंधकाकडून गुंतविला जातो.
• विकेंद्रीकरण- विकेंद्रीकरण ही एक गुंतवणुकीची अशी युक्ती आहे ज्यामुळे संपूर्ण पैसा एकाच टोपलीत ठेवला जात नाही. जसे , सर्व अंडी एकाच पिशवीत असायला नकोतअसे म्हणतात !!
• म्युचुअल फंडाच्या माध्यमातून शेअरची मालकी घेतल्यामुळे स्वतःचे शेअर किंवा रोखेपत्र यांच्यातील जी जोखीम असते ती विभागली जाते.
• स्वस्त माध्यम- हे फंड एकाच वेळेस खूप शेअर्स विकत अथवा खरेदी करत असल्यामुळे जी काही व्यवहार किंमत असते, ती एखादया एकट्या व्यक्तीने केलेल्या व्यवहाराच्या तुलनेत अतिशय कमी येते .
• रोख उपलब्धता- जशे शेअर, म्युचुअल फंडाचे युनिट विकून लागलीच रोख रक्कम प्राप्त होऊ शकते.
• म्युचुअल फंडाचे युनिट घेणे सोपे आहे. पुष्कळ बँका त्यांचे स्वतःचे म्युचुअल फंड उपलब्ध करून देतात व गुंतविण्याची रक्कम देखील लहान असते.

म्युचुअल फंडांचे प्रकार :

प्रत्येक म्युचुअल फंडाचे गुंतवणुकीचे एक पुर्वनिश्चित असे उद्दिष्ट असते. ज्यात त्या फंडाचे पैसे कुठल्या प्रकारच्या प्रकारात व कशा योजनांनी गुंतविले जाणार हे ठरले असते. म्युचुअल फंडाचे खालील प्रकार आहेत.

• खुले फंड( open ended ) : अशा फंडांची कोणतीही परिपक्वता तारीख नसते.
  • गुंतवणूकदार खुल्या फंडांचे युनिट खरेदी अथवा विक्री संपत्ति प्रबंधन करणाऱ्या कंपनीच्या कार्यालयातून किंवा त्यांच्या गुंतवणूक सेवा केंद्रावरून किंवा शेअरबाजाराच्या माध्यमातून करू शकतात.
  • खरेदी किंवा विक्री मूल्य हे नेहमी म्युचुअल फंडाच्या एकूण मालमत्ता किंमतीवर आधारित म्युचुअल फंड असते.
  • एका परिपक्वता तिथीला सर्व युनिटचे पैसे परत मिळतात व योजना बंद होते.
  • याचे युनिट शेअरबाजारात नोंदणी होतात. जेणे करून रोख रक्कम पुरविता येणे सोपे होते.
  • गुंतवणूकदार, याचे युनिट शेअर बाजारातील चढाव – उतारानुसार विकत घेऊ शकतात किंवा विकू शकतात.

  फसव्या योजना

  या योजना मुख्यत्वे करून चुकीच्या मार्गाचा अवलंब करून राबवल्या जातात. ज्यात गुंतवणूकदाराला छोट्या जोखमीच्या मोबदल्यात मोठ्या पैशाचे आमिष दाखवले जाते. अशा योजना जुन्या म्हणण्यापेक्षा सर्वप्रथम जो गुंतवतो अशांसाठी, एकतर त्यांच्याच पैशातून अथवा त्यानंतर येणाऱ्या गुंतवणूकदारांकडून पैसा उभा करत असतात. जेव्हा की वास्तविक नफा काहीच कमविला जात नाही. या योजनांनी जाहिरातीत दाखविलेले फायदे, नफा हे केवळ या योजनांमधील पैसा सतत वाढत राहीला पाहिजे, जेणे करून योजना सुरु राहील याच केवळ उद्देशाने दाखविलेला असतो.

  ही संपूर्ण प्रक्रिया जर गुंतवणूकदारांनी पैसे गुंतविले नाहीत, अथवा त्यांना वेळेवर पैसे दिले नाहीत तर मग ढासळते. सहसा अशा योजनांमधे गैरव्यवहार होण्याआधीच कायदेशीररीत्या कायद्याचे अधिकारी हस्तक्षेप करतात. कारण या योजनाच शंका घेण्यास वाव ठेवतात किंवा विनिमय संस्थांमधे नसलेल्या समभागांची विक्री यांच्या कंपनी विस्तार अधिकाऱ्यांकडून केली जाते. जितके लोक यात सहभागी होत जातात अधिकार्यांची नजर अशा योजनांवर तितकीच करडी होत जाते.

  बुजुर्गों के लिए भी म्यूचुअल फंड सही है. बुढ़ापे में चाहते हैं मजबूत 'रिटर्न की लाठी', तो इन बातों का रखें ध्यान

  

  • News18 हिंदी
  • Last Updated : November 19, 2022, 10:36 IST

  हाइलाइट्स

  म्युचुअल फंड का उद्देश्य निवेशकों के निवेश में विविधता लाना है.

  पारंपरिक निवेश योजनाओं की तुलना में म्यूचुअल फंड में ज्यादा रिटर्न मिलता है.

  वरिष्ठ नागरिक शॉर्ट-टर्म डेट फंड और शॉर्ट-टर्म बॉन्ड में निवेश कर म्युचुअल फंड सकते हैं.

  नई दिल्ली. भारत में वरिष्ठ नागरिकों को तमाम बचत योजनाओं पर ज्यादा ब्याज और अन्य सुविधाएं मिलती हैं. वरिष्ठ नागरिकों के पास निवेश के कई विकल्प उपलब्ध हैं. माना जाता है कि बुजुर्ग और रिटायर हो चुके लोग हमेशा बुद्धिमानी से निवेश करते हैं और उनका रुझान पारंपरिक सेविंग स्कीम की ओर रहता है. वे अक्सर बाजार जोखिम म्युचुअल फंड के अधीन योजनाओं में निवेश करने से बचते हैं. म्युचुअल फंड को लेकर भी एक आम गलतफहमी यह है कि वे वरिष्ठ नागरिकों के म्युचुअल फंड लिए बहुत जोखिम भरे होते हैं.

  हालांकि, ऐसा नही हैं क्योंकि वरिष्ठ नागरिकों की जरूरतों और जोखिम सहनशीलता को पूरा करने के लिए भी म्यूचुअल फंड तैयार किए गए हैं. हालांकि फिक्स्ड डिपॉजिट और रेकरिंग डिपॉजिट जैसे पारंपरिक वित्तीय साधन अभी भी मौजूद हैं, लेकिन उनका रिटर्न इस समय सबसे कम है. पारंपरिक निवेश में मिलने वाला लाभ महंगाई को मात देने में सक्षम नहीं होता है. क्योंकि मुद्रास्फीति तेजी से बढ़ रही म्युचुअल फंड है लेकिन सामान्य बचत योजनाओं में पैसा उतनी तेजी से नहीं बढ़ता है. इसलिए बाजार जोखिम से जुड़ी योजनाओं में निवेशकों की रूचि बढ़ी है.

  IDFC Mutual Fund | या म्युचुअल फंड योजनेत 100 रुपयांची SIP गुंतवणूक करा, 1 वर्षात 20 ते 39 टक्के पर्यंत परतावा मिळवा

  

  IDFC Mutual Fund | IDFC म्युचुअल फंड चे नियमन आणि व्यवस्थापन IDFC म्युच्युअल फंड अॅसेट मॅनेजमेंट कंपनीद्वारे केले जाते. यात विविध श्रेणीतील फंडांचे एक्सपोजर आहे. यामध्ये इक्विटी, डेट फंड यांचा समावेश होतो.

  IDFC म्युच्युअल फंड 5 सर्वोत्कृष्ट योजना:
  म्युच्युअल फंड हा गुंतवणुकीसाठी एक चांगला पर्याय मानला जातो. अनेक म्युचुअल फंड कंपन्या आहेत जे वेगवेगळ्या योजना चालवतात. आयडीएफसी म्युच्युअल फंड अॅसेट मॅनेजमेंट कंपनीकडे वेगवेगळ्या श्रेणीतील फंडांचे एक्सपोजर उपलब्ध आहेत. यामध्ये इक्विटी, डेट फंड यांचा समावेश होतो. आयडीएफसी म्युच्युअल फंड योजनांवरील गुंतवणूकदारांचा विश्वास म्युच्युअल फंड योजनांचा परतावा चार्ट पाहून अनुभवला जाऊ शकतो. IDFC च्या सर्वोत्तम 5 म्युच्युअल फंड योजनांमध्ये, गुंतवणूकदारांना 1 वर्षात तब्बल 39 टक्क्यांपर्यंत परतावा मिळाला आहे. या योजनांचे वैशिष्ट्य म्हणजे तुम्ही या योजनेत फक्त 100 रुपयांच्या एसआयपीने गुंतवणूक सुरू करू शकता.

  Mutual Fund SIP | कडक! पैसाच पैसा, या म्युच्युअल फंड योजनेने 2.5 कोटी परतावा दिला, तुम्ही सुद्धा SIP करणार का?

  

  Mutual Fund SIP | जर तुम्हाला स्टॉक मार्केटमधील जोखीम न घेता गुंतवणूक करायची असेल तर म्युच्युअल फंड हा तुमच्यासाठी योग्य गुंतवणूक पर्याय आहे. योग्य म्युचुअल फंडात गुंतवणूक केल्यास तुम्हाला बंपर परतावा मिळू शकतो. आज आपण या लेखात ICICI प्रुडेंशियलच्या व्हॅल्यू डिस्कव्हरी म्युचुअल फंडाबद्दल माहिती जाणून घेणार आहोत, ज्याने नुकताच गुंतवणूक बाजारात आपले 18 वर्षे म्युचुअल फंड पूर्ण केले आहेत. जर तुम्ही सुरुवातीच्या काळात या म्युचुअल फंड योजनेत 10 लाख रुपये लावले असते, तर आज तुमच्या गुंतवणुकीचे मूल्य 2.5 कोटी रुपये झाले असते.

  व्हॅल्यू रिसर्च फर्मच्या आकडेवारीनुसार 31 जुलै 2022 पर्यंत या म्युचुअल फंडाकडे 24,694 कोटी रुपये व्यवस्थापन अंतर्गत मालमत्ता होती. या श्रेणीतील एकूण AUM पैकी 30 टक्के या वाटा या फंड हाऊसचा आहे. ही म्युचुअल फंड म्युचुअल फंड योजना गुंतवणूक बाजारातील व्हॅल्यू इंवेस्टमेंट पद्धतीचे अनुसरण करते. या योजनेतील पैसे विविध प्रकारच्या स्टॉक्सच्या पोर्टफोलिओमध्ये लावले जातात जे सध्या आकर्षक मुल्यांकनावर उपलब्ध आहेत.